मन वढाय वढाय, उभ्या पिकातलं ढोर...
किती हाकला हाकला, फिरी येतं पिकावर..!
- बहिणाबाई चौधरी
मानवी मन… ते किती विचित्र, किती चंचल आणि किती अनंत..!
कधी शांत पाण्यासारखं स्थिर, तर कधी गरजणाऱ्या ढगासारखं विस्कटलेलं.
या मनाचं रहस्य आणि त्याचा स्वभाव ओळखणं ही सामान्य गोष्ट नाही..
विद्वानांनी ग्रंथ लिहिले, तत्त्वज्ञांनी उपदेश दिले, पण काही गोष्टी शब्दांतून नव्हे…तर अनुभूतीतून समजतात.
बहिणाबाई चौधरी यांनी हाच अनुभव शब्दरूपात दिला..
त्यांनी मनाचं वर्णन केलं ते तत्वज्ञानातून नाही..
तर निसर्ग, मातीतली झळाळी, शेतातील ओलाव्यातून आणि जीवनाच्या छोट्या-छोट्या गोष्टींमधून..
त्यांच्या कवितेत मन म्हणजे एखादं चंचल वासरू,जे झाडीत जातं, ओढ्याकाठी थांबतं, कधी धावतं, कधी घाबरतं.
आणि या वासराला हळुवार बांधून घेणं म्हणजेच स्वत:ला समजण्याची सुरुवात.
🌱 निसर्गातून मिळालेली शिकवण..
बहिणाबाईंची दुनिया साधी होती..
ओल्या मातीचा वास, कोवळ्या उन्हाची ऊब,
पाखरांचं गाणं आणि कष्टातून जन्मणारी समाधी.
त्यांना माहीत होतं..
माणूस जमिनीपासून दूर जाऊ शकतो, पण शांतता जमिनीतच सापडते.
शेती शिकवत होती संयम,
ऋतू शिकवत होते बदल स्वीकारणं,
आणि निसर्ग सांगत होता..
जीवनात सर्व काही आपल्या वेळी घडतं.
🌿 मन नियंत्रण म्हणजे दडपण नव्हे… समजूत.
बहिणाबाईंनी मनाला दाबायला सांगितलं नाही,
तर मनाचं निरीक्षण करायला शिकवलं.
मन रागावतं—त्याला कारण विचार.
मन दुखावतं—त्याला सावर.
मन भटकतं—त्याला दिशा दे.
आणि मन शांत बसलं—तर त्याचं आभार मान.
कारण,
स्वतःचं मन समजणारा माणूस जग जिंकण्याआधी स्वत:लाच जिंकतो.
🌼 त्यांची कविता फक्त शब्द नव्हती… तर ती जीवनाची वाट होती.
त्या आपल्याला सांगून गेल्या..
मन हीच आपली शक्ती आहे.
मन हीच आपली कमजोरीही.
पण ज्याने स्वतःच्या मनाशी मैत्री केली, तोच खरा ज्ञानी.
🌻 अशा थोर लोककवयित्रीस मनापासून अभिवादन..🙏
त्या कवयित्री नव्हत्या, त्या जीवनाचे दस्तऐवज लिहून गेल्या.
त्या लेखक नव्हत्या तर त्या अनुभूतींची शाळा होत्या.
आज त्यांच्या स्मृतीदिनी…आपण एकच धडा पुन्हा आठवूया..
" मन बांधून ठेवण्यापेक्षा त्याला मार्ग दाखवणं महत्त्वाचं."
आणि म्हणूनच…
त्यांच्या शब्दांच्या प्रकाशात,आपणही आपल्या मनाच्या प्रवासाला समजून घेऊया,आणि जीवनाच्या मातीशी पुन्हा एकरूप होऊया.
लोक कवयित्री बहिणाबाई चौधरी यांना विनम्र अभिवादन...🙏
(टीप : वरील लेख हा विविध मुक्त स्रोतांतील माहिती संकलित करून सादर केलेला संशोधित स्वरूप आहे.)
-विचार संकलन आणि संपादन..✍️
#विद्यार्थीमित्र प्रा.रफीक शेख...
-एक साहित्यप्रेमी, विवेकवादी आणि समाजमाध्यमकार..
🔰 The Spirit of Zindagi Foundation
"मानवी सामर्थ्याला जागवणारं प्रेरणेचं क्षितिज..!"
Inspire | Educate | Empower | Excel
🎓 डॉ. ए.पी.जे.अब्दुल कलाम विद्यार्थी फाउंडेशन, परभणी.
"Nurturing Potential Through Education"
शिक्षण | सेवा | प्रेरणा | प्रबोधन | सामाजिकता | संशोधन
#बहिणाबाईचौधरी #BahinabaiChaudhari #लोककवयित्री #मराठीकविता #Bahinabai #मनवढायवढाय #मानवीमन #मन #मनःशांती #आत्मचिंतन #मनाचेश्लोक #मनाचेरहस्य #जीवनप्रवास #प्रेरणा #मातीतलंशोध #निसर्गातूनशिकवण #मराठीसाहित्य #मराठीतत्त्वज्ञान #सत्य #मराठीसंस्कृती #लेखन #विचारसंकलन #प्रा_रफीकशेक #विद्यार्थीमित्र #TheSpiritOfZindagiFoundation
Post a Comment